ปัญจกะ - หมวด ๕

[๒๒๖] ปีติ ๕

[๒๒๖] ปีติ ๕ (ความอิ่มใจ, ความดื่มด่ำ— Pīti: joy; interest; zest; rapture)

  1. ขุททกาปีติ (ปีติเล็กน้อย พอขนชูชันนํ้าตาไหล — Khuddakā-pīti: minor rapture; lesser thrill)
  2. ขณิกาปีติ (ปีติชั่วขณะ ทำให้รู้สึกแปลบๆ เป็นขณะๆ ดุจฟ้าแลบ — Khaṇikā-pīti: momentary or instantaneous joy)
  3. โอกกันติกาปีติ (ปีติเป็นระลอกหรือปีติเป็นพักๆ ให้รู้สึกซู่ลงมาๆ ในกาย ดุจคลื่นซัดต้องฝั่ง — Okkantikā-pīti: showering joy; flood of joy)
  4. อุพเพคาปีติ หรือ อุพเพงคาปีติ (ปีติโลดลอย เป็นอย่างแรงให้รู้สึกใจฟูแสดงอาการหรือทำการบางอย่างโดยมิได้ตั้งใจ เช่น เปล่งอุทาน เป็นต้น หรือให้รู้สึกตัวเบาลอยขึ้นไปในอากาศ — Ubbegā-pīti: uplifting joy)
  5. ผรณาปีติ (ปีติซาบซ่าน ให้รู้สึกเย็นซ่านแผ่เอิบอาบไปทั่วสรรพางค์ ปีติที่ประกอบกับสมาธิ ท่านมุ่งเอาข้อนี้ — Pharaṇā-pīti: suffusing joy; pervading rapture)

Vism.143.

วิสุทฺธิ.๑/๑๘๒.

แสดงความคิดเห็น
เว็บไซต์พุทธะ
คำว่า “พุทธะ” นอกจากจะหมายถึง องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าแล้ว ยังหมายถึง การเป็นผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบาน โดยการปฏิบัติธรรมตามหลักธรรมแห่งองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าอีกด้วย

แสดงความเห็น