[๑๙๓] โสตาปัตติยังคะ ๔๑ (องค์คุณเครื่องบรรลุโสดา, องค์ประกอบของการบรรลุโสดา, คุณสมบัติที่ทำให้เป็นพระโสดาบัน — Sotāpattiyaṅga: factors of Stream-Entry)
- สัปปุริสสังเสวะ (เสวนาสัตบุรุษ, คบหาท่านผู้ทรงธรรมทรงปัญญาเป็นกัลยาณมิตร — Sappurisasaṁseva: association with good and wise persons)
- สัทธัมมัสสวนะ (สดับสัทธรรม, ใส่ใจเล่าเรียนฟังอ่านหาความรู้ให้ได้ธรรมที่แท้ — Saddhammassavana: hearing the good teaching)
- โยนิโสมนสิการ (ทำในใจโดยแยบคาย, รู้จักคิดพิจารณาหาเหตุผลโดยถูกวิธี — Yonisomanasikāra: analytical reflection; wise attention)
- ธัมมานุธัมมปฏิปัตติ (ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม, ปฏิบัติธรรมถูกหลัก ให้ธรรมย่อยคล้อยแก่ธรรมใหญ่ สอดคล้องตามวัตถุประสงค์ของธรรมทั้งหลายที่สัมพันธ์กัน, ปฏิบัติธรรมนั้นๆ ให้สอดคล้องพอดีตามขอบเขตความหมายและวัตถุประสงค์ที่สอดคล้องกับธรรมข้ออื่นๆ กลมกลืนกันในหลักใหญ่ที่เป็นระบบทั้งหมด, ดำเนินชีวิตถูกต้องตามธรรม — Dhammānudhammapaṭipatti: practice in accord with the Dhamma, i.e. in such a systematic way that all levels and aspects of the Dhamma are in accord as regards their respective purposes; living in conformity with the Dhamma)
โสตาปัตติยังคะ ๔ หมวดนี้ ตรงกับหลักที่เรียกว่า [•••] ปัญญาวุฒิธรรม ๔ หรือ [๑๗๙] วุฒิธรรม ๔
ธรรม ๔ ประการนี้ มิใช่เพียงเป็นโสตาปัตติยังคะ ที่จะให้บรรลุโสดาปัตติผล คือเป็นพระโสดาบันเท่านั้น พระพุทธเจ้าตรัสว่า ธรรม ๔ ประการนี้ เมื่อเจริญ ปฏิบัติ ทำให้มาก ย่อมเป็นไปเพื่อการบรรลุอริยผลได้ทุกขั้นจนถึงอรหัตตผล (สํ.ม.๑๙/๑๖๓๔–๗/๕๑๖–๗ = S.V.411)
D.III.227; S.V.347, 404.
ที.ปา.๑๑/๒๔๐/๒๓๙; สํ.ม.๑๙/๑๔๒๘/๔๓๔; ๑๖๒๐/๕๐๙.
แสดงความคิดเห็น